Baş ağrısı ile göz sağlığı arasındaki bu gizemli bağ nedir ve nasıl önlenebilir? Bu sorunun cevabını, Çağın Göz Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Kürşat Çağın’dan öğrenelim.

Baş ağrısı, göz sağlığıyla ilişkili olduğunda genellikle gözlerdeki zorlanma ve rahatsızlıklardan kaynaklanır. Göz sağlığı, görme fonksiyonlarını etkileyecek birçok farklı durumu içerir. Bu durumlar göz kaslarının aşırı çalışmasına, görsel odaklanma sorunlarına veya göz içindeki basınç artışına yol açabilir. Göz sağlığına dair yaşanan sorunlar baş ağrılarını tetikleyebilir, bu da kişi üzerinde hem fiziksel hem de psikolojik bir baskı oluşturur. İşte göz sağlığınızla baş ağrıları arasında güçlü bir ilişki olabilecek bazı durumlar:

1. Görme kusurları

Miyopi, hipermetropi  veya astigmatizm gibi görme bozuklukları, gözün ışığı doğru şekilde odaklayamaması sonucu ortaya çıkar. Göz, görüntüleri doğru şekilde algılayabilmek için daha fazla çaba sarf eder. Bu sürekli çaba, göz kaslarının aşırı çalışmasına neden olur ve baş ağrısı yaratabilir. Özellikle gözlük veya lens kullanmayan ya da yanlış numara kullanan kişilerde bu durum daha sık görülebilir.

2. Yanlış gözlük veya lens kullanımı

Gözlük ya da lens kullanıyorsanız, doğru numaraları kullanmak büyük önem taşır. Uygun olmayan gözlük numaraları ya da yanlış lens seçimi, gözün sürekli olarak odaklanmaya çalışmasına yol açar. Bu, göz kaslarının gerginleşmesine ve baş ağrılarının oluşmasına sebep olabilir. Ayrıca, lenslerin düzgün takılmaması veya bakımlarının yapılmaması da gözde rahatsızlık oluşturabilir ve bu da baş ağrılarına yol açabilir.

3. Göz yorgunluğu (dijital göz yorgunluğu)

Teknolojinin hayatımızın her alanına entegre olmasıyla birlikte, bilgisayarlar, tabletler ve telefonlar gibi ekranlara uzun süre bakmak, göz kaslarının yorulmasına yol açabilir. Ekranlar, gözlerimizi sürekli olarak odaklanmaya zorlar ve bu durum göz yorgunluğuna neden olur. Dijital göz yorgunluğu, genellikle alında ve şakaklarda hissedilen baş ağrılarıyla kendini gösterir. Ayrıca, gözlerde kuruluk, bulanık görme veya gözlerde batma gibi rahatsızlıklar da eşlik edebilir.

4. Göz tansiyonu (glokom)

Göz içi basıncının normalden yüksek olması, glokom adı verilen bir durumu ortaya çıkarabilir. Glokom, gözde baskı hissine, görme kaybına ve baş ağrılarına yol açabilir. Bu hastalık çoğu zaman belirti vermediği için erken teşhis oldukça önemlidir. Göz içi basınç arttıkça, görme sinirlerinde kalıcı hasar meydana gelebilir ve bu da ilerleyen dönemlerde kalıcı görme kaybına yol açabilir. Baş ağrıları, özellikle göz çevresinde yoğun bir baskı hissiyle birleştiğinde, glokom belirtisi olabilir ve derhal bir göz doktoruna başvurulmalıdır.

5- Konverjans yetmezliği

Konverjans yetmezliği, göz kaslarının, özellikle de medial rektus kasının, yakın mesafedeki nesnelere odaklanırken gerektiği kadar etkili bir şekilde kasılmaması durumudur. Normalde, bir nesneye yakın mesafede odaklanırken gözler doğal olarak birbirine yaklaşır. Ancak konverjans yetmezliği yaşayan kişilerde, bu kaslar yeterince güçlü çalışmaz ve gözler paralel kalmaz. Bu durum, bulanık görme, göz yorgunluğu ve özellikle yakın mesafelere odaklanmaya çalışırken baş ağrıları gibi şikayetlere yol açar. Baş ağrıları, göz kaslarının yeterince uyumlu çalışmaması nedeniyle gözlerdeki gerilme ve yorgunluktan kaynaklanabilir ve genellikle uzun süre yakın odaklanma gerektiren aktivitelerden sonra daha belirgin hale gelir.

6-Presbiyopi

Presbiyopi, yaşlanmaya bağlı olarak yakın mesafedeki nesnelerin net bir şekilde görülememesi durumudur. Bu durum, hipermetropi ile benzer semptomlar gösterse de, iki durumun sebepleri farklıdır. Hipermetropide gözün ön kısmı (kornea) ile arka kısmı (retina) arasındaki mesafe kısadır ya da göz merceği düzleşmiştir, ve bu genellikle genetik bir durumdur. Presbiyopi ise göz merceğinin esnekliğinin yaşla birlikte azalması nedeniyle meydana gelir. Esneklik kaybı, kişilerin yakın nesnelere odaklanmasını zorlaştırır. Presbiyopinin belirtileri arasında baş ağrıları, özellikle yakın okumalar veya detaylı işler sırasında gözlerdeki zorlanmaya bağlı olarak baş gösteren ağrılar, gözlerde yorgunluk, genel bitkinlik hissi ve yakın mesafede bulanık görme yer alır. Uzun süre yakın odaklanma gerektiren aktiviteler, baş ağrılarının daha da şiddetlenmesine yol açabilir.

Baş ağrısını önlemek için göz sağlığına dikkat edin

Göz sağlığınız ile baş ağrıları arasındaki ilişkiyi anlamak ve baş ağrılarını önlemek için birkaç basit ama etkili önlem alabilirsiniz. İşte göz sağlığınızı koruyarak baş ağrılarının önüne geçebileceğiniz bazı ipuçları:

1. Düzenli göz muayenesi yaptırın

Görme kusurlarının, göz hastalıklarının ve diğer göz rahatsızlıklarının erken tespiti, baş ağrılarının önlenmesine yardımcı olabilir. Yılda en az bir kez göz doktoruna gitmek ve düzenli göz muayenesi yaptırmak, potansiyel sorunları erken aşamada belirlemek için oldukça önemlidir. Bu, göz kaslarının aşırı zorlanmasını engeller ve baş ağrılarının önüne geçebilir.

2. Ekran süresini sınırlayın

Modern dünyada dijital cihazlar hayatımızın her alanına girmiş durumda. Bilgisayarlar, telefonlar ve tabletler saatlerce kullanıldığında gözlerimiz yorulabilir. Bu yüzden, ekran başında geçirdiğiniz süreyi sınırlamanız çok önemlidir. 20-20-20 kuralını uygulayarak gözlerinizi dinlendirebilirsiniz. Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 metre uzağa bakarak göz kaslarınızı rahatlatabilirsiniz.

3. Doğru gözlük ve lens seçimi

Gözlük veya lens kullanıyorsanız, göz doktorunuz tarafından yapılan muayene sonucu belirlenen doğru numarayı kullanmaya özen gösterin. Yanlış numaralı gözlük ya da lens kullanmak, göz kaslarının gereksiz yere zorlanmasına ve baş ağrılarının oluşmasına yol açabilir. Ayrıca, lenslerinizi her gün düzgün şekilde temizlemeli ve doğru şekilde takmalısınız.

4. Işığı düzgün ayarlayın

Gözlerinizin rahat çalışabilmesi için çalışma veya okuma alanlarındaki ışıklandırmaya dikkat edin. Zayıf ışıkta uzun süre çalışmak gözleri yorar ve baş ağrısına sebep olabilir. İdeal olarak, gözlerinizi yormayacak, yeterli ışık kaynağını sağlamak önemlidir. Aynı zamanda, ekranlarda da fazla parlama olmasını engellemeye çalışın.

Ne zaman doktora başvurmalısınız?

Baş ağrılarınız sık sık tekrarlıyor ve bunlara gözlerde batma, bulanık görme, gözlerde kızarıklık, ışığa karşı hassasiyet gibi belirtiler de eşlik ediyorsa, bir göz doktoruna başvurmanız gerekebilir. Özellikle göz içi basınç artışı, glokom gibi ciddi hastalıkların belirtisi olabilir ve hızlı bir müdahale gerektirir. Eğer baş ağrılarınızın kaynağının göz sağlığıyla ilgili olabileceğinden şüpheleniyorsanız, ihmal etmemeniz ve uzman bir doktora danışmanız çok önemlidir.

Gözlerinizi ve sağlığınızı korumak için önlem alın

Baş ağrısı ve göz sağlığı arasındaki bu önemli bağlantıyı göz ardı etmemek, sadece yaşam kalitesini artırmakla kalmaz, aynı zamanda daha ciddi sağlık sorunlarının önüne geçmenize de yardımcı olabilir. Göz sağlığınızı korumak için düzenli göz muayeneleri yaptırın, ekran sürenizi sınırlayın ve doğru gözlük ya da lens kullanmaya özen gösterin. Sağlıklı gözler, sağlıklı bir yaşamın temelidir.